Wenn die Haifische...

'Als de haaien mensen waren,' vroeg het dochtertje van zijn hospita aan meneer K., 'zouden ze dan aardiger zijn voor de kleine vissen?' (uit: Vertellingen over meneer K., Berthold Brecht).

In deze installatie van Rudolf Valster hangt een levensgrote haai, hulpeloos bungelend aan een ketting, een haak door zijn buik gespietst. Kan hij nog aan de dood ontsnappen of is het al te laat?

De haai, een oerbeest dat al eeuwenlang door onze oceanen zwemt, is het beeld van deze tentoonstelling. Dan weer worden de beesten als marionetten bespeeld door een monnik die aan de touwtjes trekt. Dan weer zwemmen ze vrij en ongenaakbaar rond waarbij ze hun vervaarlijke witte tanden laten zien terwijl er loslopende benen in hun muilen verdwijnen. Er is hels vuur, chaos, engelen en duivels; een laatste oordeel? Valster's haaien worden even sierlijk als gruwelijk te kijk gezet.

Achter het raam kleurt de lucht oranje, een dansende haai met armen en benen houdt ons een spiegel voor, verderop een verstilde Siberische vlakte. Melancholie, maar altijd die dreiging; er staat iets te gebeuren. De haai-mens lijkt een sprankje hoop te geven of verleidt hij ons alleen om met hem mee te gaan? Achterdocht en gekte lijken de overhand te nemen in deze apocalyptische wereld.

Deze installatie van Rudolf Valster (1963), bestaande uit schilderijen, grafiek, beelden en wandschilderingen, is een retrospectief van werk uit de periode van 1994 tot en met 2015.
Als de haaien mensen zouden zijn... Meneer K. vertelt het meisje dat de haaien dan zeker aardiger zouden zijn voor de kleine visjes, ze zouden ze niet zomaar opeten, ze zouden goed voor de visjes zorgen en de visjes zo beïnvloeden dat ze uit zich zelf de haaienbek in zullen zwemmen.
De tegenstellingen die Brecht oproept met dit maatschappijkritische thema, zijn ook voelbaar in Valster's werk.

Wenn die Haifische... was te zien van 27 november tot en met 6 december 2015 in WG kunst, Amsterdam.

Van de tentoonstelling is een filmpje gemaakt dat hier te zien is.

Luister hier een radio interview op AmsterdamFM over Wenn die Haifische... door Fabiola Veerman

Tijdens deze tentoonstelling heb ik ook een aantal lessen gegeven aan basisschoolleerlingen en aan gymnasiumleerlingen. Lees en bekijk hier het verslag van het bezoek van leerlingen van het Trinitas gymnasium.